Detaylı Bilgi

Sağlıklı hamilelik ve sağlıklı bebek için

Detaylı Bilgi

Gebelikte 4 boyutlu (4D) ultrasonografi

Özgeçmiş

Op. Dr. Zerrin ÇELİK

1968 yılında Ankara’da doğan Dr. Zerrin Çelik, ilk ve orta öğrenimini Ankara’da tamamladı. 1991 yılında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden başarıyla mezun oldu. 1992 yılında kazandığı sınavla uzmanlık eğitimini Ankara Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde tamamladı. 1996- 2004 yılları arasında Denizli Devlet Hastanesi’nde Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı olarak görev yaptı. 2004 yılında Devlet Hastanesi’ndeki görevinden ayrılarak şimdi hastalarına Özel Denizli Cerrahi Hastanesi'nd...

Tedavi Alanları

Jinekolojik Lazer Uygulamaları

Hafta Hafta Gebelik

1. Hafta

Hamilelik haftası hesaplanırken cinsel ilişki günü değil, son adetin ilk gününden başlamak kaydıyla 280 gündür (40 hafta). Hamileliğin ilk haftası, adet kanamasından 7. güne kadar olan zamandır. Bu süreçte yumurta gelişmektedir.

2. Hafta

Adet kanamasının başlangıcından itibaren 7-14. haftalar olarak kabul edilir. Hamileliğin oluşabilmesi için en önemli noktalardan biri de doğru zamanda olan cinsel ilişkidir. Yumurtlama döneminde yumurta hücresi ile sperm hücresinin karşılaşma olasılığının en yüksek olduğu günler düzenli adet görenlerde ortalama 11 i ile 15 i günler arasındadır. Kabaca yumurtlama dönemi kaç günde bir adet görülüyor...

3. Hafta

Anne adayı pek bir değişiklik göremese de bu dönem hamileliğin en kritik olan dönemidir. Rahme doğru ilerlemekte olan yumurta hücresi sperm hücreleri ile karşılaşır. Ancak bu spermlerden sadece bir tanesi yumurtanın üstündeki tabakayı delerek yumurta hücresinin içine girer. Bu olaya döllenme, oluşan yeni hayata da zigot denir.

4. Hafta

4. haftanın sonuna kadar hamile olduğunuzun farkına varamayacaksınız. Nadiren de olsa hamileliğe özgü olmayan belirtiler başlar. Bunlar: Bulantı, kusma, kasıklarda ağrılar, halsizlik, yorgunluk, tat almada değişiklik. Embriyo ultrasonla görülemeyecek kadar küçük olduğu için adetin geciktiği günden itibaren kanda gebelik testi veya idrar testi gibi küçük testlerle fark edebilirsiniz....

5. Hafta

Bir önceki haftada olan belirtiler devam eder. Bu haftadan 10. haftaya kadar bebeğin dışa hassasiyeti artar; sigara, alkol vb toksik maddelerden kaçınılmalıdır. Bu haftada vajinal yolla gebelik kesesi ultrasonda görülebilir.

6. Hafta

Anne adayı çok az bir miktarda kilo kaybedebilir. Bebeğin kalp atışları duyulmaya başlar. Her ne kadar ultrasonda bebeğin baş ve gövde kısmı anlaşılmasa da yaklaşık 2-5 mm boyundadır. Anne adayının normalden daha fazla su alması gerekir.

7. Hafta

Bunlardan önceki haftalarda göğüs hassasiyeti olan hastalarda bu şikayetler artık azalmaya başlar. Annede gebelik hormonları nedeniyle huzursuzluk ve alınganlık belirebilir. Uykuya daha çok ihtiyaç duyarlar. Aşermeler başlar. Embriyonun boyu 7-10 mm arasındadır.

8. Hafta

Embriyo adını artık fetüs olarak değiştirir. Bebeğin baş ve popo uzunluğu 13 mm'ye kadar ulaşmıştır. Bebeğin en hızlı büyüyen kısmı beyin ve sinir sistemidir. Artık gövde ve baş kısmı ultrasonda daha rahat görülebilir. Midede ekşime-bulantılar meydana gelebilir.

9. Hafta

Fetüs kafası, gövdesi, kolları ve bacakları ile birey olma yolunda ilerlemektedir. Bebek 23 mm'ye kadar ulaşmıştır. Gözleri oluşmuştur fakat göz kapakları kapalıdır. Bu yirminci haftaya kadar devam eder. Sık sık idrara çıkma, kasıklarda ağrı şikayetleri eklenebilir.

10. Hafta

Bebeğin boyu artık 33 mm'ye kadar büyümüştür. Yüzü daha çok belirginleşmiştir. Hareketlenmeler meydana gelir fakat fark edilemez, ultrasonla görülebilir

11. Hafta

Bebeğin tüm organları tamamlanmıştır. Böbrek gelişimi tamamlanır ve idrar yapmaya başlar. 44 mm'ye ulaşabilir. Bulantılar tam olarak kesilmese de azalmaya başlar. Doktorlar bebeğin ayrıntılı gelişimini izlemek için muayeneye çağırabilirler. Bebeğin kromozomal değerlendirilmesi için ense kalınlığı ve erken tarama testleri bu haftadan 13. haftanın sonuna kadar yapılmalıdır....

12. Hafta

Bulantı ve kusmalar tamamen kaybolur. Anne adayı kendini daha iyi hissetmektedir. Erkek bebeklerin testisleri karın içlerinde olduklarından cinsiyeti söylemek hala zordur. Bu haftada başlayan diğer bir şikayet de annede diş sorunlarıdır; dişlerde kanamalar görülebilir. Bebek ise artık 56 mm'dir.

13. Hafta

Bebeğin başından poposuna kadar olan kısmı yani oturma mesafesi 70 mm'ye ulaşmıştır. Annenin kan hacmi artar, artan kan hacmi baş ağrılarına sebep olabilir. Yeni kıyafetlere ihtiyaç duyabilir. Bebeğin sinir sistemi gelişmeye devam eder hatta bir takım refleksler meydana gelir.

14. Hafta

Hamileliğin en rahat dönemi olarak söylenebilir. Annenin iştahı yerine gelmiştir. Bundan öncesinde bir kaç kilo kaybetmiş olan anne, kilo almaya başlar. 88 mm olan bebek 30 gramdır. Bebeğin derisi çok ince ve şeffaf bir halde olsa da parmak izi belirmeye başlamıştır.

15. Hafta

Bebeğin leğen kemiğinin üstüne çıkmasıyla birlikte annenin karnı iyice belirmeye başlar. Bebek artık 100 mm'ye kadar ulaşmıştır. Ağırlık olarak 45 grama yakındır. Bebekte ince tüyler meydana gelmeye başlar. Elleri ve ayakları ultrasonda rahatlıkla görülebilir.

16. Hafta

Anne adayının burnunda ödeme bağlı olarak tıkanıklıklar hatta kanamalar görülebilir. Bebeğin normal olarak boyu 110 mm, ortalama ağırlığı ise 100 gramdır. Sinir sistemi gelişimini yansıtan bir diğer refleks olarak da bebeğin emme refleksi ultrasonda görülebilir. Daha önce doğum yapmış gebelerin bazıları bu haftadan itibaren bebeğin hareketlerini hissedebileceklerdir....

17. Hafta

Anne adayının rahmi göbek deliğinin 2-4 cm altına kadar ulaştığı için bel kalınlaşmıştır. Bebeğin boyu 130 mm, ağırlığı ise 135 grama kadar ulaşabilir. Annenin yüzünde lekelenmeler meydana gelir. Bunların önemli bir grubu kaybolacaktır. Gebelikte kromozom taramaları için yapılan 3lü - 4lü tarama testlerinin zamanı başlamıştır şüpheli duruma göre annenin karnından sıvı alma işlemi amniosentez bu ha...

18. Hafta

İlk kez anne olacak bir gebe için bebek hareketlerinin fark edilebileceği bir haftadır. Bebek artık 140 mm boyunda, 200 gram ağırlığındadır. Erkek bebeklerde prostat, kız bebeklerde ise yumurtalıklarda ilk yumurta hücreleri gelişmeye başlamıştır. Bebeğin kalp atışları erişkin bir insanın 2 katıdır

19. Hafta

Bebeğin başından poposuna kadar olan mesafesi 150 mm, ağırlığı ise 230 grama ulaşmıştır. Bu dönemde bebek dışarıdan gelen sesleri hissedebilmeye başlar. Bebeğin ağız içi yapısı gelişmeye başlar.

20. Hafta

Anne adayı normalde 40 haftalık olan bir gebelik serüvenin yarısını tamamlamış bulunmaktadır. Rahimin tepe noktası göbek deliğine vardığı için göbek çukuru rahmin basısı nedeni ile silinmeye başlayabilir. Göbekte kaşınmalar olabilir. Hamilelik deneyimini ilk defa yaşayanların tümü bebek hareketlerini hissetmeye bu hafta başlarlar.

21. Hafta

Normal bir bebeğin ağırlığı 350 grama kadar ulaşmıştır. Bebek dışarıdan gelen sesleri daha net duymaya başlar. Rahim hızla büyümeye devam eder. Annenin kasık ağrıları olabilir.

22. Hafta

Bebek 500 grama kadar ulaşmaya başlar. Kaş ve kirpik oluşumları tamamlanır. Annenin uzun süre ayakta kalınca şikayetleri artması normaldir. Gün içinde yapılan küçük egzersizler, esneme hareketleri ve yürümeler bu şikayetleri azaltabilir. Bebeğin organların detaylı olarak incelenmesi için uygun zamandır.

23. Hafta

Anne adayları bebeklerinin hareketlerini daha çok hissetmeye başlar. Hızla büyüyen rahim karın içerisinde hemen üstünde bulunan diyaframa baskı yapar ve bu nedenle anne adayları nefes darlığı hissetmeye başlayabilirler.

24. Hafta

Anne adayları ortalama 5-6 kilo almıştır. Bebeğin akciğer damarsal gelişimi de devam etmektedir. Büyüyen rahim annede mide yanmasına (reflü) neden olabilir. Öğün sayısını artırıp, öğünlerdeki yemek miktarını azaltmak, yatmaya yakın yemek yememeye gayret etmek bu şikayetleri azaltabilir. Yemek sonrası ilk bir saatte yatmamak, dik durmak, öne eğilmemek koruyucu görevi görür. Buna rağmen yoğun şikaye...

25. Hafta

Bebeğin ağırlığı 700 grama ulaşmıştır. Boyu da yaklaşık olarak 21 cm'dir. Tat alma duyusu gelişmiştir. Duyduğu bazı seslere karşılık göz kırpma, hareket etme gibi özellikleri başlar. Ultrasonda bebek kalp yapısının değerlendirilmesi bu haftaya kadar tamamlanmış olmalıdır.

26. Hafta

Bebeğin normal olarak boyu 23 cm, ağırlığı da 800 grama ulaşmıştır. Bebeğin en geç gelişimini tamamlayan organı akciğerlerdir. Bu nedenle doğum sonrası bazı bebekler miadında doğsa bile solunum güçlüğü çekebilirler. Gebeliğe bağlı şeker hastalığı taraması 24 - 28 haftalar arasında yapılır.

27. Hafta

Bebek normal olarak 34 cm boyundadır. Ağırlığı 900 grama ulaşmıştır. Akciğer gelişimini tamamlamaya devam eder. Bebeğin kalp atışları bu haftada itibaren dışarıdan duyulmaya başlar. Bazı anneler bebeklerine müzik dinletir, hatta kitap bile okuyabilir. Anne adayı uyumakta zorluk çekmeye başlar.

28. Hafta

Bu hafta içerisinde bebek ve rahim iyice ağırlaşacağı için kasık ağrısı, bel ağrısı, nefes darlığı, mide yanması gibi şikayetler giderek artacak ve doğuma kadar devam edecektir. Bu hafta itibari ile anne adayları haftada birkaç defa istirahat sonrası tansiyon ölçtürmelidirler. Gece yatarken özellikle sol yan pozisyonda yatmaları tercih edilmelidir.

29. Hafta

Bebeğin yaklaşık olarak boyu 37 cm, ağırlığı ise 1200 grama ulaşmıştır. Annenin göğüslerinde değişiklikler olmaya başlar bunlardan birisi süt üretmeye başlamasıdır.

30. Hafta

Bebekte daha önceki haftalarda oluşan tüyler dökülmeye başlar. Bebek dış ortamda olanların farkına varmaya ve tepki vermeye başlamıştır. Bebeğin gözyaşı yapımı başlamıştır. Bu haftadan itibaren anne adayları düzensiz aralıklarla gelen, şiddetli olmayan rahim kasılmaları hissetmeye başlarlar. Bu kasılmaların günde bir kaç kez birbirinden bağımsız zamanlarda olması normaldir. Eğer kasılmalar düzenli...

31. Hafta

Bebeğin normal ağırlığı 1400 gram, boyu ise 41 cm civarındadır. Bebeğin sinir sistemi, akciğer gelişimi hızla devam etmektedir. Bebeğin kemiklerinin sertleşmesi için annenin bol kalsiyum alması gerekir. Anne adayının karnı göbek deliğinden yaklaşık 10 cm üstüne kadar olup göbek deliği tamamen silinmiştir.

32. Hafta

Bebeğin el ve ayak tırnakları tamamen çıkmıştır. Bebek artık duyabiliyor, hissedebiliyor. Toplam boyu 43 cm, ağırlığı ise 1800 gram olmuştur. Bebeğin büyümesi ile rahim içindeki hareket alanı artık daralmıştır

33. Hafta

Normal bir bebeğin boyu 44 cm, ağırlığı da 1900 gram olmuştur. Bebeğin içinde yüzdüğü sıvı (amnion) bu haftadan sonra artmaz. Amnion sıvısı bebek tarafından yutulur ve kanına karışır. Daha sonra böbreklerden süzülerek bebeğin idrar yapması ile tekrar dışarı atılır.

34. Hafta

Bebek bu haftadan sonra hızla kilo almaya başlar. Boyu 45 cm, ağırlığı 2100 gram olmuştur. Bebek artık doğum öncesi duruş pozisyonunu almaya başlamıştır. Sırtını genellikle annenin sol tarafına yaslar.

35. Hafta

Normal bir bebeğin ağırlığının 2500 gram boyunun ise 46 cm'ye ulaşmış olması gerekmektedir. Bebek artık zamanının çoğunu uyuyarak geçirmektedir. En son gelişimini tamamlayan akciğer de gelişiminin çoğunu bitirmiştir.

36. Hafta

Hamilelik süresi 40 hafta olarak ele alındığından bebeğin doğumuna 4 hafta kalmıştır. Ağırlığı 2700, boyu ise 46 cm'ye ulaşır. Daha önce sezaryen ile doğum yapanlar için bu süre yaklaşık 1,5 hafta daha kısa olur.

37. Hafta

Bebek soluk alıp verme egzersizlerine, yeri dar olsa da hareketlerine devam etmektedir. Boyu 47 cm, ağırlığı 2900 grama yakındır. Anne adaylarının doğum sancılarının başlaması ihtimaline karşılık doğum çantalarını hazırlaması önerilir. Doktorunuz bu dönemde 5-10 gün aralıklarla belli testlerle bebeğinizin iyi durumda olup olmadığını kontrol etmek isteyecektir....

38. Hafta

Normal bir bebeğin ağırlık ortalaması 3150, boyunun ise 47 cm'ye ulaşmış olması beklenir. Bebeğin üzerindeki tüyler tamamen kaybolmuş, sıvıyla temas etkisinden korumaya çalışan tabaka yok olmuştur. Normal doğum isteyen anne adayları bebeğin hareketlerinde bir değişiklik hissederse doktora danışmalıdır.

39. Hafta

Bebek 48 cm boya, 3400 civarında da ağırlığa ulaşmıştır. Yeri iyice daralan bebek de tıpkı annesi gibi doğumu beklemektedir. Anne adayı iyice ağırlaştığından dengesini sağlamakta zorlanabilir.

40. Hafta

Normal doğum süreci tamamlanmıştır. Bu hafta içinde doğum büyük ihtimalle gerçekleşecektir. Bebek hareketleri, amnion sıvısı ve kalp atışlarını içeren fetal iyilik testleri yakından takip edilmelidir.

41. Hafta

Normal bir doğum 40. haftada gerçekleşirken, aksayan doğuma gün aşımı adı verilir. Bu haftadan sonra doktorlar anne adaylarını 2 veya 3 günde bir görmek isterler. Ani bebek ölümü riski artmıştır. Doğum planlanmalıdır.